Toruń

TORUŃ – GOTYK NA DOTYK

W mieście narodzin Mikołaja Kopernika znajduje się największa – po Krakowie – liczba autentycznych zabytków sztuki i architektury gotyckiej w Polsce. Obok tradycji kopernikańskiej i legendarnych pierników gotyk toruński jest najważniejszym walorem zabytkowego miasta.

Gotyk i UNESCO
Gotycką perłą Torunia jest Ratusz Staromiejski – największa ozdoba Rynku Staromiejskiego. Jest on oficjalnie uznawany – obok trzech gotyckich świątyń toruńskich – za arcydzieło ludzkiego geniuszu twórczego. Był wielokrotnie przebudowywany i to w taki sposób, że można w nim było doszukać się całorocznego kalendarza: jedna wieża symbolizuje rok, cztery narożne wieżyczki przypominają cztery pory roku, 12 wielkich sal – 12 miesięcy w roku, 52 mniejsze pomieszczenia odpowiadają liczbie tygodni w roku, w budynku było 365 okien i każde z nich przypominało jeden dzień w roku.
Miasto uniknęło w swojej burzliwej historii zniszczeń o totalnym zasięgu. Ustalony jeszcze w średniowieczu układ ulic z głównym deptakiem ul. Szeroką, niespotykana gdzie indziej ilość kilkusetletnich zabytków i atmosfera tworzona – zwłaszcza od kwietnia do września – przez tłumy turystów z całej Polski i zagranicy są rzeczami zjawiskowymi. Historyczna klasa toruńskiej starówki sprawiła, że miasto zostało jako jedno z kilkunastu miejsc w Polsce wpisane na Światową Listę Dziedzictwa UNESCO.

Miasto Kopernika
Toruń jest miastem turystycznym, najchętniej odwiedzanym przez młodych ludzi. Interesuje ich głównie tradycja związana z Mikołajem Kopernikiem, który urodził się w Toruniu w 1473 r. Odwiedzają więc dom rodzinny wielkiego astronoma, w którym działa muzeum mu poświęcone. Wkraczają w progi toruńskiej katedry, wybudowanej jeszcze w czasach krzyżackich, w której znajdują się m.in. średniowieczna chrzcielnica (nad nią nadano imię Kopernikowi) i największy średniowieczny dzwon polski Tuba Dei (Trąba Boża z 1500 r.). Z reguły odwiedzają potem najnowocześniejsze w Polsce i najbardziej zaawansowane technologicznie toruńskie Planetarium, działające na starówce w historycznym zbiorniku gazu oświetleniowego. Tu mogą zobaczyć jeden z kilkudziesięciu seansów z dziedziny astronomii.

Warto wiedzieć:

• Toruń założyli w średniowieczu Krzyżacy (akt lokacji w 1233 r.).
• Toruń jest jednym z siedmiu centrów historycznych Polski.
• Średniowieczne budowle Torunia reprezentują najlepsze osiągnięcia gotyckiej architektury ceglanej w Europie.
• Zachowane w Toruniu domy mieszkalne stanowią największy i najlepiej zachowany zespół gotyckiej architektury mieszkalnej w Europie północnej.
• W średniowieczu Toruń należał do Hanzy – handlowego związku miast europejskich. Wiślany port w Toruniu umożliwiał połączenia Polski z całą północną Europą.
• W toruńskim ratuszu w 1501 r. zmarł król polski Jan Olbracht.
• W 1645 r. w Toruniu odbyło się Colloquium Charitativum – słynna w całej Europie dysputa teologiczna teologów katolickich, luterańskich i kalwińskich.
• W kościele św. Jakuba znajduje się mistyczny krucyfiks Drzewo Życia – unikatowa w skali europejskiej rzeźba, najwybitniejsze dzieło wśród XIV-wiecznych krucyfiksów, pochodzących z warsztatów toruńskich.